به نقل از «قدس آنلاین»

خیابان رو به خورشید

تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۹۶۱۰۲

بالاخره با همه حرف و حدیث‌هایی که بود طرح ویژه تفصیلی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی مُهر تأیید خورد. البته در این یادداشت قصد نداریم طرح مورد نظر و حاشیه‌هایش را بررسی کنیم فقط داریم از خبر سوءاستفاده می‌کنیم برای سوژه امروزمان! یعنی طبق معمول برمی‌گردیم به سال‌های گذشته تا نخستین طرح تفصیلی پیرامون حرم رضوی را در تاریخ، مورد بررسی و بازبینی قرار دهیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خوش نقشه

اگر فکر می‌کنید فقط ما امروزی‌ها و یا آدم‌های ۱۰۰ سال اخیر به فکر طرح تفصیلی و این جور چیزها بوده‌ایم، اشتباه می‌کنید. طراحی و نقشه‌کشی اساسی و جامع برای زیباسازی بافت پیرامونی حرم مطهر، تسهیل رفت‌وآمد مردم و... دست‌کم سابقه‌ای ۴۰۰ ساله دارد و به دوره صفویه برمی‌گردد. طرح جامع که می‌گوییم یعنی طرحی که از همه نظر بتواند نیازهای یک شهر مدرن و خوش‌نقشه را فراهم کند. نمونه این طرح را حدود ۴۰۰ سال پیش؛ زمانی که شاه‌عباس یکم پس از سرکوب ازبک‌های مهاجم، به فکر افتاد با ساختن یک خیابان در مشهد نخستین اقدام مهندسی شهرسازی را در این شهر اجرایی کند، می‌توان دید. تا آن زمان مشهد شهری بود که به تدریج و بدون نقشه‌ای منظم و کارآمد، توسعه پیدا کرده و محله بر محله‌اش افزوده شده بود و هنوز سیمای یک شهر مدرن در زمان خود را نداشت.

حالا چرا «خیابان»؟

اما برویم سروقت «خیابان»؛ علامه دهخدا درباره این واژه می‌گوید: هرکویِ(معبری بزرگ‌تر از کوچه) راست و فراخ و دراز که اطراف آن درخت و گل باشد. خیابان در پنج قرن پیش، یکی از نمادهای شهرسازی مدرن محسوب می‌شد و پیش از مشهد، هرات، قزوین و اصفهان، صاحب خیابان شده ‌بودند. با این حال، شرایط مشهد با آن سه شهر تفاوت داشت؛ مشهد شهری بود با محوریت حرم رضوی و اگر اقدامی برای توسعه یا مرتب کردن بافت شهری آن صورت می‌گرفت، باید وجود حرم مطهر حتماً لحاظ می‌شد. بر همین اساس وقتی مهندسان دوره صفوی که می‌گویند شیخ بهایی در رأس آن‌ها قرار داشته ‌است با حکم شاه مبنی بر ساخت خیابانی عریض در مشهد روبه‌رو شدند، حرم رضوی را به عنوان نقطه مرکزی آن در نظر گرفتند و مسیر شرق به غرب مشهد را انتخاب کردند. چرا؟ چون مسیر ترانزیتی شهر از شرق به غرب بود و این مسیر در شمال و جنوب به کوه‌های هزارمسجد و بینالود ختم می‌شد. ممکن است این سؤال هم پیش بیاید که ساختن خیابان، به غیر از زیباسازی معابر شهری چه فایده‌های دیگری برای مشهد مقدس و بافت پیرامونی حرم داشت؟ خیابان در واقع نمای ورودی مشهد را تغییر می‌داد. تا پیش از آن، هیچ معبر مستقیمی به سوی حرم مطهر وجود نداشت و زائران به‌ویژه آن‌هایی که از دروازه شرقی وارد می‌شدند، با صحنه‌ای که شایسته مشهدالرضا(ع) باشد روبه‌رو نبودند. ایجاد خیابان موجب می‌شد زائران به محض ورود به مشهد خود را در خیابانی ببینند که انتهایش گنبد و گلدسته‌های حرم مطهر می‌درخشد. این مسئله تأثیر روحی و معنوی خوبی بر آن‌ها داشت. افزون بر این، نظم ایجاد شده در مسیر حرم مطهر، ساماندهی مغازه‌ها و از همه مهم‌تر ایجاد نهر آب در وسط خیابان و کاشت درختان در دو طرف آن، موجب تلطیف عوارض تراکم جمعیت و شلوغی ناشی از آن می‌شد.

۳ کیلومتر خیابان، با عرض ۳۰ متر

ساخت خیابان در مشهد به عنوان نخستین طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم رضوی در سال ۹۸۶ خورشیدی آغاز شد و چهار سال بعد پایان یافت. در این مدت، خانه‌هایی که در مسیر خیابان قرار داشت، خریداری شد. البته از مکانیسم این کار اطلاعی در دست نداریم. براساس گزارش رضاقلی‌خان هدایت که ۲۳۹ سال پس از اتمام خیابان از آن بازدید کرده، عرض خیابان معادل ۲۸ ذرع (کمی بیشتر از ۲۹ متر) و طول آن حدود ۲ هزار و ۹۰۰ ذرع (کمی بیش از ۳ کیلومتر) بوده ‌است. جالب است بدانید بخش اعظم این خیابان در قسمت غربی حرم مطهر قرار داشت؛ چیزی بیش از ۲ کیلومتر از آن و نصف این مقدار، یعنی کمتر از یک کیلومتر، در شرق حرم مطهر ساخته شد. دلیل این امر احتمالاً باید قرار گرفتن اماکن مهم شهری در منطقه غربی حرم مطهر بوده ‌باشد؛ می‌دانیم که دارالحکومه و بازار در سمت غرب واقع بود و اماکن مهمی مانند مسجد جامع گوهرشاد نیز به این بخش نزدیک‌تر بودند. غرب مشهد که در آن محله‌های سرشور، سراب و بخش‌هایی از نوغان قرار داشتند، کانون مراکز اداری و اقتصادی شهر محسوب می‌شد. نخستین طرح تفصیلی بافت پیرامونی حرم مطهر، نتایج بسیار خوبی برای مردم مشهد داشت؛ رونق بازار، ایجاد فرصت‌های شغلی در مسیر خیابان، تردد راحت و قابلیت بالای ایجاد نظم و امنیت شهری از نتایج این طرح تفصیلی محسوب می‌شد. تا پیش از آن، راسته بازار مشهد از محله سرشور می‌گذشت و با عبور از بازار بزرگ مشهد و سپس بازار زنجیر وارد حرم می‌شد و در نهایت تا محله نوغان امتداد می‌یافت. طرح تفصیلی اول اینکه دو محله بالاخیابان و پایین‌خیابان را با دو دروازه مستقل به وجود آورد که به‌تدریج کانون اصلی ورود و خروج مردم به شهر شد و دوم، در کنار آن، مجموعه‌ای از بازارها و تیمچه‌هایی شکل گرفت که فضای اقتصادی و رونق کسب و کار را به دنبال داشت. اگرچه نخستین پروژه طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم، ۴۰۰ سال پیش به پایان رسید، اما تغییرات مربوط به نگهداری و توسعه این حوزه با توجه به تغییر شرایط در ادوار مختلف تاریخی، همچنان ادامه داشته‌ است.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مشهد حرم مطهر رضوی تفصیلی بافت پیرامون پیرامون حرم طرح تفصیلی حرم رضوی حرم مطهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۹۶۱۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

علل شایع پیری زودرس پوست صورت

ظهور زودرس چین و چروک‌های پوستی در سنین جوانی برای هر کسی ناخوشایند است و به همین علت افراد همیشه سعی می‌کنند با کمک کرم‌ها و لوسیون‌های ضد چروک تا جایی که می‌توانند ظهور این چروک‌ها را به تعویق اندازند غافل از اینکه شاید طرز زندگی کردن و عادت‌های ما دلیل پیر شدن ظاهرمان باشد.

به گزارش ایسنا، حفظ شادابی و نشاط پوست همواره یکی از دغدغه‌های مهم افراد است که به همین دلیل اقدام به خرید کرم‌ها، استفاده از روش‌های درمانی، جوانسازی، لیزر و... می‌کنند غافل از آنکه سبک زندگی مناسب، تاثیرگذارترین عامل در حفظ جوانی پوست است.

بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، در اینجا ۹ علت شایع پیری زودرس پوست و روش‌های مقابله با آن‌ها ذکر شده است:

_ نور خورشید: قرار گرفتن در معرض نور خورشید یک عامل بسیار مهم در بروز لکه‌های پوستی، چین و چروک و کاهش قابلیت ارتجاعی پوست به علاوه افتادگی پوست است. در واقع ۷۰ درصد از روند پیری پوست بستگی به میزانی نوری دارد که از خورشید به طور مستقیم به پوست انتقال یافته است. تابش خورشیدی باعث شتاب در تخریب الیاف کلاژن در پوست از طریق فرایند اکسیداسیون می‌شود و پدیده‌ای به نام الاستوزیس خورشیدی ایجاد می‌شود. اکسیداسیون همچنین باعث آسیب به سلول‌های پوست شده و منجر به تقسیم غیر طبیعی این سلول‌ها می‌شود؛ بنابراین تابش نور خورشیدی خطر ابتلا به ضایعات بدخیم و پیش بدخیم پوست را افزایش می‌دهد و البته پوست را خشن، نازک و پر چین و چروک می‌کند.

در این زمینه لازم نیست که کلا آفتاب را از زندگی خود حذف کنید فقط باید هر بار که از خانه خارج می‌شوید، یک کرم ضد آفتاب مناسب با فاکتور حفاظت در برابر خورشید حداقل ۱۵ را استفاده کنید. فراموش نکنید که نور خورشید در ساعات ۱۰ تا ۴ بعد از ظهر بیشترین آثار مخرب را دارد.

_ سیگار کشیدن: سیگار باعث چین و چروک‌های زودرس و بخصوص در مکان‌هایی از پوست می‌شود که نازک‌ترند. مانند دو طرف چشم، خطوط خنده، بالای لب فوقانی. این خطوط معمولا ۱۰ تا ۱۵ سال زودتر در افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری‌ها ظاهر می‌شود. بروز این تغییرات پوستی به این دلیل است که در میان افراد سیگاری سطح ویتامین C بدن کاهش می‌یابد. ویتامین C جزء کلیدی تولید الیاف کلاژن است که مسئول حفظ جوانی و سلامت پوست هستند.

در این زمینه نیز اگر شما یک فرد سیگاری هستید، از پزشک خود می‌توانید در مورد راه‌های ترک سیگار مشورت بگیرید. می‌توانید از مطالب آموزشی موجود در اینترنت و کتاب‌های مربوط به ترک سیگار هم استفاده کنید.

_ رژیم غذایی کم پروتئین و سرشار از کربوهیدرات‌های ساده: رژیم غذایی غنی از قند‌های ساده و شیرینی باعث می‌شود بافت همبند پوست سفت و سخت شود و قابلیت ارتجاعی خود را از دست بدهد؛ بنابراین برای حفظ شادابی پوست‌تان از همین الان به سراغ منابع پروتئین کامل بخصوص لبنیات و گوشت‌های کم چرب، تخم مرغ، آجیل فاقد نمک، سویا و غذا‌های دریایی بروید.

_ رژیم غذایی کم میوه و کم سبزی: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان‌ها هستند. از طرفی قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سیگار، بیماری‌های مزمن، آلودگی هوا و ... فرد را در معرض آسیب‌های اکسیداسیون قرار می‌دهد. آنتی اکسیدان‌های محلول در رژیم غذایی مانند لیکوپن، لوتئین، بتاکاروتن و سایر آنتی اکسیدان‌های موجود در میوه‌ها و سبزیجات تا حد زیادی فرایند آسیب‌های اکسیداتیو را کاهش می‌دهد.

در این زمینه نیز سراغ میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین C بروید که برای تولید کلاژن ضروری است. انواع توت‌ها سرشار از این ویتامین هستند.

_ رژیم‌های لاغری: رژیم‌های غیراستاندارد و مداوم باعث پیری زودرس پوست می‌شوند. این رژیم‌ها معمولا همراه با پایین و بالا رفتن مداوم وزن هستند. کاهش وزن باعث ایجاد چین و چروک و شل شدن پوست می‌شود. مصرف بیش از حد نمک، سیب زمینی سرخ کرده، قهوه و شیرینی‌جات نیز در طولانی مدت به پوست آسیب می‌رساند و باعث پیری زودرس پوست می‌شود؛ بنابراین بهترین حالت کاهش وزن کم کردن نیم کیلو در هفته است.

_ استرس: استرس عاطفی طولانی مدت باعث ترشح زیاد هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین می‌شود. این هورمون‌ها روند پیری را با سرکوب سنتز طبیعی بافت همبند، چاقی صورت و آسیب به تراکم استخوانی بیشتر می‌کنند.

برای کاهش استرس می‌توانید از یک مشاور روانشناس کمک بگیرید یا ورزش را به فهرست کار‌های روزانه‌تان اضافه کنید. مدیتیشن و انجام کار‌های مورد علاقه‌تان نیز تاثیر بسزایی روی کاهش سطح استرس می‌گذارند.

_ کمبود خواب: کمبود خواب به سلول‌های پوستی فشار می‌آورد و تولید سلول‌های جدید را مختل می‌کند. از طرفی باعث استرس می‌شود و کل سیستم بدن را به هم می‌ریزد؛ در نتیجه دور چشمان‌تان تیره شده و روز به روز چروک‌ها عمیق‌تر می‌شوند؛ بنابراین هرشب بین ۷ تا ۸ ساعت خواب مداوم داشته باشید و از خوابیدن هنگام روز خودداری کنید.

_ نوشیدن الکل: نوشیدن الکل باعث آسیب به بافت و رنگ پوست می‌شود. یکی از نشانه‌های سوء مصرف الکل قرمزی پوست گونه‌ها و روی پل بینی به دلیل تغییر ظاهر مویرگ‌ها است.

به این ترتیب اگر می‌خواهید این عوارض پوستی ناشی از الکل را برطرف کنید، تنها چاره این است که الکل را کنار بگذارید و در عوض روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید.

_ استفاده از لوازم آرایشی: لوازم آرایشی به خودی خود باعث پیری زودرس و چروک پوست نمی‌شوند، اما می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. خشکی نیز می‌تواند حالت چروک کاذب ایجاد کند. معمولا یکی از علل چروک به صورت کاذب، خشکی شدید پوست است که با استفاده از لوازم آرایشی نامرغوب، ممکن است اتفاق افتد و باعث پیری زودرس پوست‌تان شود؛ بنابراین هنگام خرید لوازم آرایشی حتما به برچسب استاندارد آن‌ها توجه کنید و قبل از خواب به طور کامل آن‌ها را از صورت خود پاک نمایید.